Verslag van de Tweedaagse CSA Netwerk Conferentie
In het weekend van 16 en 17 vond de tweejaarlijkse CSA conferentie plaats in Rosmalen.
Gedurende twee dagen kwamen CSA-boeren en -leden uit het hele land samen om kennis en ervaringen uit te wisselen. Er waren inspirerende lezingen, workshops en netwerkmomenten die ons allemaal hebben verrijkt. CSA tuinderijen werken vrijwel allemaal volgens het Agro-ecologisch principe. Agro-ecologische boeren werken op een manier waarbij de ecologische en maatschappelijke waarden even belangrijk zijn als de economische waarden. Agro-ecologische boeren zijn actief onderdeel van de lokale gemeenschap en kiezen voor autonomie. Autonomie voor de boer om keuzes te maken die aansluiten bij een bedrijfsvoering die zorgdraagt voor de boer, de natuur en de gemeenschap. En daarmee de autonomie van de gemeenschap om haar omgeving zelf vorm te geven en daar de verantwoordelijkheid voor te dragen.
Willem, Cath en Nancy Wiltink hebben onder andere namens Oogst vol Liefde de eerste dag de conferentie bijgewoond. Het hoofdonderwerp van de conferentie was de Land(on)zekerheid. Vele Agro-Ecologische boeren hebben geen vaste grond onder de voeten. Met diverse deskundigen en het praktijkvoorbeeld van De Wortels in Breda is hierover plenair het gesprek met de zaal gevoerd. In samenwerking met de organisaties Toekomstboeren en de Federatie van Agro-ecologische Boeren is een onderzoek gepubliceerd om aandacht te genereren voor een van de grootste obstakels in het bereiken van een transitie naar een toekomstbestendige agro-ecologisch voedselsysteem: landonzekerheid.
Onze CSA Oogst vol Liefde heeft het geluk dat het op de grond van Willem geen grond behoeft de pachten of huren, waardoor de continuïteit gewaarborgd is. Voor meer informatie https://www.federatieagroecologischeboeren.nl/landonzekerheid-voor-agro-ecologie/ met onderzoeksrapport rapport-landonzekerheid.pdf.
De workshops die gevolgd zijn betreffen o.a. jaarrond aanbod voor de leden door Vincent Oberdorf van Biologische Zelfoogsttuin Kansrijk in Groenekan en een andere betrof het maken van een voedselbos en hagen rondom de tuin. Bij deze tweede workshop is contact gelegd met een student van de Wageningen Universiteit die onderzoek doet naar hagen en singels. Zij zal op zaterdag 7 december ook aanwezig zijn op onze tuindag.
Aan het einde van de eerste conferentie dag met een achttal verschillende workshops, was er een plenair samenzijn met korte samenvattingen van de verschillende workshops. Tijdens het informeel samenzijn bij de lunch en het diner welke verzorgd werden door Wietse Bakker van CSA Landinzicht, legden we nog een aantal waardevolle contacten.
De tweede dag bestond uit het bezoeken van twee andere tuinen. Willem en Cath reisden zondag weer af naar Brabant om de excursie te volgen op tuinderij de Kraanvogel te Esbeek, waar de jonge tuinder een tuinderij en zorgboerderij heeft: Boerderij de Kraanvogel.
De tweede tuinderij die bezocht werd is de Pallande te Oirschot https://www.vandepallande.nl/
We hebben tevens contacten gelegd met de eigenaar van een tuinderij in Friesland die op vergelijkbare kleigrond de tuin heeft. Het betreft CSA Us Hof Sibrandabuorren. Deze tuin maakt gebruik van permacultuur, welke wij ook voorstaan in de komende jaren en zeker willen uitproberen.
Een van onze inzichten is dat met een nat jaar zoals in 2024 een deel van de oogst zou kunnen mislukken door de slakken en de vele regen, maar er gaat ook veel goed, ook op de natte kleigrond. Het blijkt goed mogelijk, eventueel in samenwerking met andere tuinders en initiatieven, een groot deel van het jaar groente te kunnen oogsten. We leerden ook dat de beschikking over een (tunnel)kas en een opkweekruimte een absolute must is voor onze gemeenschapstuin met name in natte jaren zoals 2024, waarbij het seizoen soms zeer laat op gang komt.
Veel tuinders hebben ons meegegeven dat veel zelf ontdekt wordt, omdat elke situatie en grond anders is. Niets is voor niets zo leerden wij ook van de jonge tuinder in Esbeek omdat mensen graag werken op het land omdat dit goed en gezond is. Daarnaast ontwikkelen inzichten zich samen met en de grond.
Samengevat waren het vermoeiende, lange, maar zeer inspirerende dagen die we niet hadden willen en kunnen missen.
Groene tuin groet van Willem en Cath